فناوری ارتباطات

گفتیم یکی از ابعاد اینفورمیشن سیستم شبکه است . شبکه می تواند اینترنت و اینترانت و اکسترانت باشد .

شبکه اینترنت شبکه ای است که همه به آن دسترسی دارند و همه در اسکوپ کره زمین به آن دسترسی دارند .

شبکه اینترانت شبکه ای است که فقط در سازمان می توان به آن رجوع کرد مثل سیستم مالی یک سازمان که فقط درون مجموعه باز می شود و از بیرون نمی توان آن را باز کرد .

حال اگر از بیرون بخواهید دسترسی بدهید میشود اکسترانت .

اکسترانت در واقع همان اینترانت است که از بیرون هم دسترسی آن باز شده است مثلاً اتوماسیون انتخاب واحد که سرور آن در یک شبکه داخلی است ولی اگر این سرور را روت کنند به بیرون و از بیرون هم یک دسترسی بدهند این اکسترانت میشود .

شبکه WWW

در شبکه اینترنت وقتی سیستم انتخاب واحد را باز میکنیم آدرس انتخاب واحد را میزنید و آدرس گلستان را در مرورگر وارد میکنید .

سیستم در مرورگر یک صفحه ای را باز میکند به این ui یاux گفته می شود. این در بخش کاربراست که به آن فرانت اند گفته می شود . ui مخفف یوزر اینترفیس یا رابط کاربری است و ux مخفف یوزر experience یا تجربه کاربری است .

پس شما آدرس را وارد میکنید این آدرس تبدیل به یک ریکوئست میشود و به سمت سرور می رود روی سرور ما یک وب اپلیکیشن یا وب سرویس داریم که به دیتابیس متصل است .

شما آدرس را میزنید و آدرس در dns وارد می شود و در آن dns رکوردی که برای آن تعریف شده است بین میلیون ها سرور آن سرور مد نظر را پیدا کرده و به آن وصل میشود .

ریکوئست شما وارد وب سرویس می شود و یک پردازش را انجام میدهد در ریکوئست مشخص است که شما چه صفحه ای را می خواهید باز کنید که به ان url میگویند که در آن آدرس برای مثال مشخص است که شما صفحه لاگین را میخواهید باز کنید .

پس url یا uri در قالب درخواست وب سرویس می رود و وب سرویس متوجه میشود به شما کدام صفحه را می خواهید و آن صفحه را پردازش می کند و در قالب پاسخ به شما می دهد .

حال ممکن است من یک یوزر و پسورد وارد بکنم این اطلاعات را دوباره به عنوان ریکوئست می فرستد .

اینجا اطلاعات ممکن است از طریق url یا هدر ارسال شود یعنی url آن چیزی است که شما می بینید و هدر می شود آن چیزی که شما نمی بینید یعنی یک سری دیتای دیگر است که در آن پکتی که می فرستد ارسال می شود .

حال که شما یوزر و پسورد را بهش دادید متوجه می‌شود که باید لاگین کند یعنی وب سرویس می آید یوزر و پسورد را چک میکند تا ببیند همچنین نام کاربری و پسوردی وجود دارد یا خیر و اگر وجود داشت لاگین می کند و صفحه بعدی را باز میکند که این خود یک url دیگر دارد .

بنابراین هر اطلاعاتی که وارد میکنیم و هر کلیدی که می کنید یک درخواست را به سمت سرور می فرستد و سرور آن را در قالب پاسخ رندر کرده و بر می گرداند .

وقتی یوزر و پسورد را میزنید و فرستاده می شود ۲ اتفاق می‌افتد یکی اینکه آتنتیکیت می کند که آیا اصلاً این یوزر دسترسی دارد یا ندارد و حال اگر آتنتیکیت شد و دسترسی داشت میرود در جدول دسترسی ها و اتورایز می کند حال دسترسی آن از چه نوعی است .

IT

فناوری اطلاعات خود شامل بخش های مختلف است :

• پلتفرم

• یک فریم ورک

• اپلیکیشن

• دیتابیس

پلتفرم در واقع ماهیت زیرساختی دارد یعنی اون بستر و ظرفی که قرار است اینفورمیشن سیستم روی آن قرار بگیرد یک پلتفرم می‌تواند شامل فریم ورک های مختلف باشد و روی هر فریم ورک یک وب اپلیکیشن ممکن است پیاده سازی شود مثلاً سیستم گلستان فریم ورک ان دات نت است .

یعنی یک سرور داریم که روی آن دات نت فریم ورک را آپ کرده ایم و روی آن وب اپلیکیشن گلستان را پیاده سازی کردیم و حالا وب اپلیکیشن خودش با دیتابیس اطلاعات رد و بدل می‌کند. و این میشود کل فناوری اطلاعات سیستم گلستان .

موفقیت IS

درصد موفقیت پیاده سازی اینفورمیشن سیستم خیلی بالا نیست و اینفورمیشن سیستم ها خیلی راحت شکست میخورند .

فناوری مناسب

برای اینکه بتوانید یک اینفورمیشن سیستم در یک سازمانی پیاده سازی کنید نیاز به فناوری مناسب داریم مثلاً اگر ما سیستم گلستان را بخریم بیاوریم در دانشگاه پیاده سازی کنیم ولی سرور نداشته باشیم و یا نرم‌افزارهای لازم را نداشته باشیم و یا دیتابیس مناسب نداشته باشیم نمی توانیم سیستم گلستان را که خریدیم پیاده سازی کنیم بنابراین فناوری ما باید بستر مناسب را داشته باشد .

ساختار/حمایت مدیریت (ارزش حمایتی)

از طرفی باید ارزش حمایتی داشته باشد یعنی یک حمایتی پشت آن وجود داشته باشد چون اینفورمیشن سیستم یک تغییر محسوب می شود . برای مثال فرایندی که یک پرسنل دانشگاهی مثل آموزش سال ها به صورت دستی انجام داده است و برای مدت ها به صورت دستی انتخاب واحد کرده است و کاغذ و فرم پر کرده‌اند بعد از اینکه بخواهید آنها را مجبور به تغییر کنید ممکن است با مقاومت و اینرسی سازمان مواجه شوید . شکستن اینرسی نیاز به حمایت مدیر دارد .

الگوی رفتاری مناسب

همان بحث فرهنگ سازمانی است که باید نگاه کنید که این سیستم برای این سازمان مناسب هست یا خیر اینجا معمولاً یک مطالعه بلوغ سازمان انجام میشود در یک سازمانی که سالها دستی کار کرده است شما نمی توانید یک سیستم جامع مدیریتی فراگیر پیاده کنید این سازمان فرهنگ اش را تحت تاثیر قرار می‌دهد پس باید اول فرهنگش را در سازمان ایجاد کنید .

دارایی مکمل

برای مثال همین گروهی که در اسکایپ تشکیل دادیم را جمع کنیم و بخواهیم همه را وارد دیسکورد کنیم حتی با وجود این که دیسکورد امکانات بالاتری دارد باید در نظر گرفت آیا جای مطرح کردن این موضوع هست یا خیر و آیا بستر ذهنی دانشجویان این اجازه را می دهد . حال فرض کنید اگر در یک جمع گیمر باشیم و این موضوع را مطرح کنید به دلیل اینکه این بستر ذهنی این افراد آماده است از این موضوع استقبال بیشتری می کند .

این بستر ذهنی و آن فرهنگ رفتاری در موفقیت اینفورمیشن سیستم تاثیر دارد .

اون چیزی که پیشنهاد می دهید نباید خیلی از بستن ذهنی سازمان فاصله داشته باشد .

همانند نرم‌افزار erp که توسط برخی شرکت های ایرانی به قیمت بالا خریداری شد و قبل آن سیستم ها به صورت دستی بود و این فاصله فرهنگ تکنولوژی باعث شکست اینفورمیشن سیستم شد چون باید تمام فرآیندهای قبلی به صورت کاغذی یا اکسل را دور ریخته و این سیستم جدید را پیاده می کردیم .

ممکن است شما بتوانید در یک مجموعه کوچک سه یا چهار نفره این کار را انجام دهید و کلاً فرایند را بکوبید و از اول بسازید با اینفورمیشن سیستم ولی در یک مجموعه چند هزار نفری نمی توانید این کار را انجام دهید بنابراین بحث الگوی رفتاری و بلوغ سازمانی بحث مهمی است .

قبل از پیاده سازی یک اینفورمیشن سیستم باید بلوغ سازمانی را بسنجید و ببینید این سازمان با چه چیزهایی آشناست .

دارایی مکمل یا زیرساخت :

به این معنی که آیا این سیستمی که می خواهید پیاده کنید زیر ساخت یا پیش نیازش وجود دارد یا خیر همانند پروژه عینک های ar گوگل زیرساخت ها وجود نداشته و با شکست مواجه شد .

ساختار/حمایت مدیریت

شما در سازمان به تنهایی نمی توانید یک گروه تشکیل دهید و برای این کار نیاز به حمایت مدیریت داریم .

پس حمایت مدیریت باید در این چهار بعد اتفاق بیفتد در زمینه آموزش فرهنگ و مدیریت در زمینه همکاری و در زمینه کار گروهی ....

• کار گروهی
• همکاری
• آموزش
• فرهنگ مدیریت